Συνεχίζοντας το αφιέρωμά μας θα δημοσιεύσουμε -σε συνέχειες- τα ρεπορτάζ του Ριζοσπάστη του Δεκέμβρη 1944. Ξεκινάμε από το δημοσίευμά του στις 30 Νοέμβρη για να δούμε πώς η αντίδραση ετοίμαζε το εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε.

«Βάσις του εθνικού μας στρατού δια το μέλλον, όπως συνέβαινεν ανέκαθεν εις την “Ελλάδα και όπως συμβαίνει εις όλους τους ελεύθερους λαούς, θα είναι η ΤΑΚΤΙΚΗ (δηλαδή όχι εθελοντική) στρατολογία».

(Προγραμματικές δηλώσεις του κ. Παπανδρέου)

Ό κόμπος έφτασε στο χτένι. Από χτες η εθνική κυβέρνηση κλυδωνίζεται. Ή διαφωνία στο στρατιωτικό ζήτημα, που αποτελεί την καρδιά όλων των επίπονων προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα, παρουσιάστηκε σε όλη της την οξύτητα.

Ή «ιθύνουσα τάξις» τρίβει τα χέρια της. Ό λυσσόδηκτος τύπος της αντιδραστικής δεξιάς υψώνει απειλητικά τα κύματα του βούρκου του. Ό «αγγλόφιλος» κ. Σπηλιωτόπουλος, ο κ. Βεντήρης, η παρέα του μέσα και έξω από το Υπουργείο στρατιωτικών, ο μισθοφόρος Ναπολέων, οσμίζονται την ατμόσφαιρα: πλησιάζει η θύελλα του εμφυλίου πολέμου!

0ι οπαδοί του κ. Γλύξμπουργκ, πανευτυχείς μέσα στην τρομερή ανησυχία των ημερών αυτών, περιμένουν το αιματηρό χάος. Για να υψώσουν μέσα απ” αυτό και επάνω στα ερείπια της βασανισμένης χώρας το πλαδαρό είδωλο του «Γιώργου βασιλιά».

Ποιές είναι επί τέλους οι διαφωνίες μας, oι διαφωνίες της εθνικής και γνήσιας δημοκρατικής παράταξης της αριστεράς με την αντίδραση τις δεξιάς; Ποιες είναι ο! συμπληγάδες πέτρες ανάμεσα από τις όποιες κάνει την επικίνδυνη ακροβασία του ο κ. Πρωθυπουργός; Και για ποιους λόγους επί τέλους πρέπει να οδηγηθεί από την αντίδραση και τους διστακτικούς βοηθούς της ο ελληνικός λαός στο βάραθρο του εμφυλίου πολέμου; Τί ζητούμε εμείς και τί επιδιώκει η αντίδραση;

Ζητούμε να διαλυθούν όλα τα εθελοντικά σώματα, ο ΕΛΑ Σ, ο ΕΔΕΣ, η “Ορεινή Ταξιαρχία, ό Ιερός λόχος, τα άλλα σκοτεινά στρατιωτικά κατασκευάσματα της Μέσης Ανατολής. Ζητούμε να σταλεί η αμαρτωλή χωροφυλακή στο σπίτι της, ώσπου να αποφασίσει για τον κάθε χωροφύλακα και τον κάθε αξιωματικό χωριστά το ανώτατο στρατιωτικό συμβούλιο αν θα περάσει στην εθνοφυλακή ή όχι. Ζητούμε να έχουν δικαστεί ως τις 10 Δεκεμβρίου όλοι οι κυριότεροι αρχηγοί τις εθνικής προδοσίας, Ράλλης, Τσολάκογλου, Πάγκαλος και Σία.

Ή αντίδραση ζητάει να διαλυθεί ουσιαστικά μόνον ο ΕΛΑΣ, αφού απ” αυτόν θα μείνει μόνον μια ταξιαρχία. Να μείνει ο μισός ΕΔΕΣ, αφού σχηματισθεί κι απ” αυτόν μια ταξιαρχία, δηλαδή θα μείνουν 3.000 άνδρες από το σύνολο των 6.000 ανδρών πού έχει σήμερα. Να μείνει ολόκληρη η “Ορεινή Ταξιαρχία και ολόκληρος ο λεγόμενος Ιερός λόχος. Ζητάει να παραμείνει «εκτός υπηρεσίας» το σώμα της χωροφυλακής ώσπου να κριθεί μέσα στο αόριστο μέλλον, η τύχη του. Υπόσχεται μια χλιαρή «επιτάχυνση της εφαρμογής του νόμου των κυρώσεων» — και είναι βέβαια ο κ. Αβραάμ πού θα αναθέσει στο γένος των χελωνών αύτη την επιτάχυνση.

Υπάρχει μια τυπική και μια ουσιαστική βάση για τη διαφωνία αύτη. Ό κ. Πρωθυπουργός, Ο τύπος της δεξιάς αλλά και Ο Ιησουίτικος «συμφιλιωτικός» τύπος, μιλάνε για «υπαναχώρησιν» και «παλινωδίαν» τού ΚΚΕ και του ΕΑΜ, μιλάνε για τυπική αταξία.

Αλλά ρωτούμε κατηγορηματικά τον κ. Παπανδρέου και όλους τους υπουργούς του της δεξιάς. Υποσχέθηκαν ρητά ή όχι οι προγραμματικές κυβερνητικές δηλώσεις ότι θα διαλυθούν όλα τα εθελοντικά σώματα και ότι βάση τού εθνικού στρατού του μέλλοντος θα είναι η τακτική στρατολογία; Ποιος «υπαναχωρεί» λοιπόν;

Πόσες μέρες πέρασαν αφότου έβαλε την υπογραφή του ο κ. Πρωθυπουργός κάτω από συμφωνία να σταλεί σε αόριστη άδεια και η Ορεινή ταξιαρχία; Πόσες μέρες πέρασαν αφότου έγιναν επίσημες δηλώσεις ότι διαλύεται και αφοπλίζεται η χωροφυλακή; Ποιός «παλινωδεί» λοιπόν;
Ωστόσο, στους ταραγμένους καιρούς πού ζούμε, όπου η δύναμη αποτελεί το βάθρο των προβλημάτων, χαρίζουμε τους τύπους στον κ. Πρωθυπουργό και στους υπουργούς του της δεξιάς.
Και περνάμε στην ουσία.

Με ποιό δικαίωμα μας ζητούν να διαλύσουμε και να αφοπλίσουμε με άνισους και εξευτελιστικούς όρους ογδόντα χιλιάδες άνδρες του ΕΛΑΣ και του απελευθερωτικού ναυτικού μας; Οι άνδρες αυτοί στέκουν με το μέτωπο ψηλά όσο ποτέ δεν στάθηκαν έλληνες. Αν αντί της χολής έτρεχε και λιγάκι γνήσιο ελληνικό αίμα μέσα στις φλέβες των αντιδραστικών κακών ελλήνων θα ήταν κι αυτοί περήφανοι για το σύγχρονο έπος, που εξισώνεται με το έπος του ’21. Και το έπος αυτό είναι έπος των παλληκαριών του ΕΛΑΣ στα βουνά, στους κάμπους, στις πόλεις, στις θάλασσες.

Αν ρωτήσουν οι κακοί έλληνες τους βρετανούς αξιωματικούς του Επιτελείου, θα πληροφορηθούν απ” αυτούς ότι πριν καταρρεύσει η φασιστική Ιταλία ο ΕΛΑΣ κρατούσε στη χώρα μας είκοσι πέντε γερμανικές, Ιταλικές και βουλγάρικες μεραρχίες. Ό ίδιος ο ΕΛΑΣ κρατούσε 10-12 γερμανικές μεραρχίες υστέρα από την ιταλική κατάρρευση. Ολες αυτές οι μεραρχίες αλλιώς θα βρίσκονταν σε άλλα μέτωπα αντίπαλες σημαντικών συμμαχικών δυνάμεων. Ό ΕΛΑΣ με τη δράση του ματαίωσε την επιστράτευση. Και όταν ήρθε ή ώρα της συμμαχικής αποβατικής ενέργειας στη Σικελία ήταν ό ΕΛΑΣ εκείνος πού εκτελώντας πιστά και με ενθουσιασμό τις εντολές του Ούΐλσων με την υπέροχη σαμποταριστική του δράση από Ρούμελη και Θεσσαλία μέχρι Μακεδονία παραπλάνησε τους γερμανούς και διευκόλυνε σοβαρά την απόβαση. Ξεχνούν οι κακοί έλληνες ότι ο στρατηγός Ουίλσων έστειλε επίσημα συγχαρητήρια στο στρατηγείο του ΕΛΑΣ για τη δράση του αυτή. Ξεχνούν ότι για τον ΕΛΑΣ μίλησαν πολλές φορές επαινετικά ο κ. Τσόρτσιλ, ο κ. Ηντεν, ο στρατηγός Ούΐλσων, ο ταξίαρχος Έντυ, ο αρχιστράτηγος κ. Σκόμπυ.

Και όμως αυτά τα σεμνά παλληκάρια τού ΕΛΑΣ, που έχυσαν το αίμα τους, που πείνασαν φριχτά, πού πολέμησαν γυμνά, που αντιμετώπιζαν τις πισώπλατες επιθέσεις του Ζέρβα, που όλα σχεδόν τα όπλα τους τα πήραν απάνω στο πεδίο της τιμής από τους ιταλούς, γερμανούς, βουλγάρους επιδρομείς και από τους «ράλληδες», δέχονται να αποστρατευθούν. Δέχονται, παρ” όλο που oι τιμημένοι και αναγνωρισμένοι τους αγώνες τους έδιναν όλο το δικαίωμα να ζητήσουν να αποτελέσουν αυτοί την εμπειροπόλεμη δοκιμασμένη γνήσια εθνική σπονδυλική στήλη του μελλοντικού στρατού μας. Δέχονται τα σεμνά παλληκάρια να αποστρατευτούν, αλλά απαιτούν και μαζί μ” αυτά απαιτεί όλος ο ελληνικός λαός, να καθαριστεί πρώτα το έδαφος από τον κίνδυνο της πέμπτης φάλαγγας, από τον κίνδυνο της δικτατορίας και της πολιτικής και πολιτειακής ανωμαλίας.

Που το βρήκαν γραμμένο ότι πρέπει να διατηρήσει ο Ζέρβας τούς μισούς άντρες του, όταν ζητούν από τον ΕΛΑΣ να διατηρήσει το ένα τριακοστό ή τεσσαρακοστό από τη δύναμη του;

Πώς να εξηγήσουμε ότι ενώ ο πόλεμος συνεχίζεται στην Ιταλία, η Ορεινή ταξιαρχία ήρθε στην. . . Αθήνα; Οτι δεν στάλθηκε καν στη μαρτυρική Κρήτη και στα βασανισμένα Δωδεκάνησα που είναι απίστευτο ότι αγκομαχούν ακόμα κάτω από χιτλερική μπότα; Και για ποιά «όρη» προορίζουν τα πραιτοριανά στελέχη και τα παραπλανημένα παιδιά της ταξιαρχίας που λέγεται «Ορεινή»; Οχι βέβαια για το όρος Λυκαβηττό και το λόφο Σκουζέ.

Πού απόχτησε τις πολεμικές του περγαμηνές ο λεγόμενος Ιερός λόχος, για να αποτελέσει βάση εθνικού στρατού; Μήπως στη Λήμνο, στη Σκιάθο και στη Σύρο, όπου οργίασε σε βάρος του λαού, τη στιγμή που λίγο παραπέρα στα Δωδεκάνησα και στην Κρήτη υπάρχουν γερμανοί; «Η μήπως τραγουδώντας του αητού το γιο και σχίζοντας τις εικόνες του στρατάρχη Στάλιν;

Πώς να δώσουμε μπέσα στη χωροφυλακή και στους σαραντακορωνάδες της, που οι παππούδες, οι πατεράδες μας κ” εμείς έχουμε υποστεί τη φριχτή τους πείρα;
Γιατί να εμπιστευτούμε στο φίλο του Στυλιανού Γόνατα υπουργό κ. Αβραάμ την Ιερή υπόθεση της εθνικής Νέμεσης των δοσίλογων, όταν έδωσε λαμπρές εξετάσεις συστηματικού τορπιλισμού του ζητήματος;

Θέλετε να διαλυθεί ο ΕΛΑ Σ στις 10 Δεκεμβρίου; Θα διαλυθεί, αλλά να διαλυθούν και όλα τα εθελοντικά σώματα. Απάνω σ αυτή τη βάση συγκροτήθηκε η εθνική κυβέρνηση. Και να δικαστούν ραγδαία oι μεγάλοι δοσίλογοι. Αύτη ήταν ή συμφωνία μας, αυτό ζητάει ό λαός.

Αν, κύριοι αντιδραστικοί, δεν θέλετε να διαλυθούν όλα τα εθελοντικά σώματα, αν δεν θέλετε να αφοπλίσετε τη χρεοκοπημένη εθνικά χωροφυλακή, αν δεν θέλετε να δικαστούν αμέσως οι μεγάλοι δοσίλογοι, θα πει ότι περνάτε για βλάκα τον ελληνικό λαό. Του ζητάτε τα όπλα του για να τα παραδώσετε στους δήμιους του. Του ζητάτε να μπει μόνος του στο χειρότερο ζυγό απ” όσους γνώρισε ποτέ.

Ξέρουμε πως απειλείτε τον ελληνικό λαό και τις εθνικές του δυνάμεις με εμφύλιο πόλεμο τη «μοιραία ημέρα» της 10ης Δεκεμβρίου, ίσως και πρωτύτερα. Ξέρουμε ότι ετοιμάζετε με όλη τη φλόγα της μαύρης ψυχής σας αυτό τον εμφύλιο πόλεμο. Ό ελληνικός λαός και οι εθνικές του οργανώσεις σας περιμένουν ήρεμα, με την ηρεμία της σιγουριάς και της δύναμης.
“Ιδού ή Ρόδος ιδού και το πήδημα!

Και θα έχετε ακέραιη την ευθύνη απέναντι τού έθνους και της ιστορίας του.

«Ριζοσπάστης», 30 του Νοέμβρη 1944
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟ 9ο ΜΕΡΟΣ